Hisse yatırımı için 7 temel öneri
Unutmayın ki iyi hisselerin arkasında, iyi şirketler vardır. Bu nedenle, ilk amacımız iyi şirketleri tespit etmek olmalıdır. İyi şirketi tespit ettikten sonra, hisse ucuz mu pahalı mı sorularını sorabiliriz. Pahalı ise, hisseyi takibe alıp, bir düzeltme sonrasında portföye ekleyebiliriz. Ancak yalnızca ucuz olduğu için, kötü bir şirkete yatırım yapmak anlamsızdır.
Şirketin yalnızca ciro büyümesine odaklanmayın. Bu ciroyu oluşturan satış miktarlarını incelemek gerekir. Enflasyonnu %20 olduğu bir ortamda, şirket, ciro olarak %20 büyümüş ancak satış miktarı (ton, adet, vb.) aynı kalmışsa, enflasyon oranında ürün fiyatları arttırılmış demektir. Böyle bir durumda gerçek anlamda bir büyümeden söz edemeyiz.
Şirketleri incelerken, yalnızca net kâr büyümesine odaklanmak yanıltıcı olabilir. Net kâr büyümesinin nedenini anlamak gerekir. En tercih edilecek durum, esas faaliyet kârının sağlıklı bir biçimde artarak, net kâra katkı sunmasıdır. Net kâr büyümesinin ana kaynağı, kambiyo kârı ise, bu duruma şüphe ile yaklaşmak gerekir. Çünkü, her dönem şirketin kambiyo kârı yazması mümkün değildir.
Şirketin bağımsız denetçisi şirket hakkında bir fikir verir. En prestijli denetçiler Büyük Dörtlü (Big Four) olarak adlandırılan Deloitte, EY, KPMG ve PwC’dir.
Net Borç / FAVÖK çarpanının 3’ten küçük olması tercih edilir. Bunun anlamı şirketin 3 yıllık FAVÖK rakamı ile tüm net borcu ödeyebileceğidir. Bu süre uzuyor ve 5-6 çarpanlardan söz ediliyorsa, şirket kârlılığına göre yüksek bir borç yükü altına girmiş demektir.
Bağımsız denetim raporu, faaliyet raporu gibi dokümanların yanı sıra, iyi şirketler “Yatırımcı Sunumu” hazırlarlar. Bu sunum, şirketin yatırımcılarına verdiği önemi de gösterir.
Yüksek büyüme gösteren bir hisseyi çok düşük bir F/K çarpanından satın almak, her zaman kolay değildir. Şirketin geleceğine inanıyorsanız, makul ya da yüksek bir F/K çarpanı ile bu iyi şirkete ortak olmak anlamlı bir stratejidir. Şirket ilerleyen dönemlerde büyüdükçe, F/K çarpanı daha makul bir düzeye gerileyecektir.